1. TAKS (%)

Taks = “Taban Alanı Kat Sayısı” anlamına gelir. Arsanızın üzerine zemin kat (toprakla temas eden kat) alanı olarak ne kadarını kaplayabileceğinizi gösterir.

• Örneğin, TAKS %40 ise:

  • 1000 m² arsanız varsa,

  • Zeminde en fazla 1000 x 0.40 = 400 m² inşaat yapılabilir.

• TAKS, arsanın toplam inşaat alanından farklıdır; sadece zemin kat alanını belirtir.

---

2. KAKS / Emsal (%)

KAKS = “Kat Alanı Kat Sayısı” veya Emsal olarak da adlandırılır. Arsanızın üzerine toplamda (zemin dahil) kaç kat çıkabileceğinizi ve toplamda kaç metrekare inşaat yapılabileceğini gösterir.

• Örneğin, KAKS 1.20 ise:

  • 1000 m² arsanız varsa,

  • Toplamda 1000 x 1.20 = 1200 m² inşaat yapılabilir.

  • Bu inşaat, 3 katlı ise her katın toplam alanı 1200 / 3 = 400 m² olabilir.

• KAKS, zemin dahil tüm katların toplam alanını ifade eder.

---

3. HMAX / H (Yükseklik)

İnşaat yapılabilecek maksimum bina yüksekliği anlamına gelir.

• Örneğin, Hmax = 12.50 m ise:

  • Bina yüksekliği (çatı dahil) 12.5 metreyi geçemez.

• Kat yüksekliği genellikle 3-3.5 metre kabul edilir, dolayısıyla bu binada yaklaşık 3-4 kat yapılabilir.

---

4. Yapı Nizamı (Bitişik / Ayrık)

• Bitişik nizam: Binalar yan yana duvarları bitişik olacak şekilde yapılır.

• Ayrık nizam: Binalar aralarında boşluk olacak şekilde, bağımsız yapılır.

---

5. İzin Verilen Kat Sayısı

Bazı imar planlarında açıkça kat sayısı belirtilir, örneğin:

• 3 kat, 5 kat gibi.

Bu kat sayısı, KAKS sınırları içinde kalmak şartıyla en fazla kaç kat yapılabileceğinizi gösterir.

---

6. Örnek Hesaplama

Diyelim ki arsanız 1000 m² ve imar durumu şu şekilde:

• TAKS = %40

• KAKS = 1.20

• Hmax = 12.50 m

• Maksimum kat sayısı = 4

Zemin Kat (Taban Alanı)

• 1000 m² x 0.40 = 400 m² (en fazla zemin kat alanı)

Toplam İnşaat Alanı

• 1000 m² x 1.20 = 1200 m²

Kat Başına İnşaat Alanı (maksimum)

• 1200 m² / 4 kat = 300 m² (her katta maksimum bu kadar alan inşa edilebilir)

Yükseklik

• 4 kat x yaklaşık 3.1 m kat yüksekliği = 12.4 m (Hmax sınırına uyuyor)

---

7. İmar Durumundaki %15 veya %3 gibi Düşük Yüzdeler Ne Anlama Gelir?

Bunlar genellikle şu anlamlara gelebilir:

• %15 TAKS: Çok sıkı koruma altındaki veya kırsal alanlarda zemin kat alanının sadece %15’ine izin verildiği anlamına gelir.

• %3 TAKS: Genellikle koruma alanlarında ya da çok özel bölgelerde, neredeyse yapılaşmanın çok kısıtlı olduğu durumlarda görülür.

• Bu düşük yüzdeler, araziye ve bölgeye bağlı olarak ciddi yapı kısıtlamaları anlamına gelir.

---

8. İmar Durumunda “Tamamı” Terimi

“Tamamı” ifadesi bazen KAKS veya TAKS için “arsa alanının tamamı” anlamına gelir. Örneğin, TAKS %100 ise:

• Arsanın tamamı zemin kat olarak kullanılabilir (ki bu genellikle imarda olmaz).

---

Özet Tablosu